Nalatenschap aanvaarden of verwerpen?

19 jan. 2024 | Erfrecht

Weet u wat u te doen staat wanneer u erfgenaam blijkt te zijn?

Wanneer u, al dan niet met anderen, erfgenaam bent staat u voor de keuze de nalatenschap te aanvaarden of om dat niet te doen. In het laatste geval verwerpt u de nalatenschap. Aanvaarding kan zuiver of beneficiair, dat wil zeggen onder het voorrecht van boedelbeschrijving. Als erfgenaam heeft u dus drie keuzes. Enige beraadslaging vooraf is aan te raden, een eenmaal gemaakte keuze kan namelijk niet (uitzonderingen daargelaten) worden teruggedraaid.

Een nalatenschap wordt doorgaans verworpen omdat er veel schulden zijn, maar ook persoonlijke motieven kunnen aan een dergelijke keuze ten grondslag liggen. U verwerpt de nalatenschap door een verklaring af te leggen bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de erflater. Door de verwerping heeft u niets (meer) met de nalatenschap van doen.

Zuiver aanvaarden

Wanneer u een nalatenschap zuiver aanvaardt, dan treedt u in alle rechten en verplichtingen van de overledene. U heeft niet alleen recht op de bezittingen, maar u bent ook aansprakelijk voor de schulden. Aan het zuiver aanvaarden van een erfenis zijn dus risico’s verbonden. Wanneer de nalatenschap ontoereikend is om alle schulden te betalen, zult u de schulden zelf moeten betalen. Een dergelijk onwenselijke uitkomst kunt u voorkomen door de nalatenschap beneficiair te aanvaarden.

Beneficiair aanvaarden

U aanvaardt een nalatenschap beneficiair door (net als bij verwerpen) het afleggen van een verklaring bij de rechtbank van de laatste woonplaats van de erflater. Door beneficiair te aanvaarden beschermt u uw eigen vermogen voor de schulden van de overledene. Het betekent echter ook dat u de nalatenschap op de in de wet beschreven wijze moet afwikkelen. De nalatenschap moet door de erfgenamen gezamenlijk vereffend worden. De vereffening is een procedure waarbij het vermogen van de overledene eerst wordt gebruikt om alle schulden te voldoen. Een eventueel tekort hoeft vervolgens niet door de erfgenamen, die beneficiair hebben aanvaard, te worden aangezuiverd.

Verklaring

Voor het verwerpen en beneficiair aanvaarden van de nalatenschap dient dus een verklaring te worden afgelegd. Op de website rechtspraak.nl zijn formulieren beschikbaar waarmee u dat kunt doen. Aan het afleggen van een verklaring zijn kosten verbonden.

Onnodig te zeggen dat het verstandig is niet te lang te wachten met het maken van een keuze en het afleggen van een verklaring. Geen keuze maken is risicovol. De kans bestaat dat u door uw gedragingen wordt geacht de nalatenschap zuiver te hebben aanvaard. Het gaat om gedragingen, waaruit kan worden opgemaakt dat u erfgenaam bent. Daarvan kan al sprake zijn wanneer u afspraken maakt met schuldeisers of waardevolle spullen uit de woning meeneemt. Kijk daarvoor uit.

Advies nodig? Maak nu een afspraak met Kuizenga Advocatuur.